Σάββατο 12 Ιουλίου έως 20 Ιουλίου 2025 η έκθεση «Μια ζωγραφιά για την Ειρήνη, ένα φιλί για τη ζωή». Δηλώσεις συμμετοχής έως 20 Ιουνιου 2025

 «Μια ζωγραφιά για την Ειρήνη, ένα φιλί για τη ζωή»

Δηλώσεις συμμετοχής: μέχρι 20 Ιουνίου 2025

Με έργα εμπνευσμένα, από ποιήματα ποιητών των χωρών της Μεσογείου. 

Σάββατο 12 Ιουλίου έως 20 Ιουλίου 2025 στον Πολυχώρο Δ. Μπόγρη Δημαρχείο Σαλαμίνας

Δηλώσεις συμμετοχής εως 20 Ιουνίου 2025 τηλ: 6972 250 532

ΕΝΝΟΙΟΛΟΓΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ & ΠΡΟΚΥΡΗΞΗ ΕΚΘΕΣΗΣ

ΚΑΙ ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΣΥΜΜΕΤΟΧΗΣ

Στα νερά της Μεσογείου δεν κολυμπά πλέον η Ειρήνη.

Τα παιδιά της Παλαιστίνης και του Ισραήλ δεν παίζουν στις αμμουδιές της Γάζας. Δίπλα στο Λίβανο και στη Συρία, καθημερινά ενταφιάζεται η Ειρήνη με χίλιους τρόπους.

Η γενοκτονία της Παλαιστίνης αριθμοί 41.000 σκοτωμένους, κυρίως παιδιά και γυναίκες!

Καραβάνια οι πρόσφυγες παίρνουν τους δρόμους της μετανάστευσης που ακολουθησαν οι Ιρακινοί, οι Λίβυοι, οι Τυνήσιοι και οι Αλγερινοί.

Έφταναν κατά χιλιάδες στις ακτές της Μεσογείου.

Έψαχναν να σωθούν από τον πόλεμο και την βία που ανελέητα ξεσπούσε επάνω τους

Στην αντίπερα όχθη της Μεσογείου τους ανέμεναν οι πύλες της κολάσεως και μια σπίθα μικρή, μα δυνατή που λεγόταν Αλληλεγγύη και Φιλία.

Μισοπνιγμένοι και μισοπεθαμένοι με τα χρώματα του πολέμου στα μάτια της παιδικής αθωότητας έφταναν στα γκέτο του διαλογητήριου και από εκει στην ανελέητη βαρβαρότητα της πιο άγριας εκμετάλλευσης.

Θύμιζε τα παζάρια που κοιτούσαν τα ‘άλογα στα δόντια, για να δουν τα χρόνια αλλά και την δύναμη τους , έτσι για να φέρουν το χρήμα πίσω, μιας και εδώ γίνεται εμπόριο ψυχών και ανθρώπων με κριτήριο το κερδος.

 Ρήμαξαν τα πάντα με τους πολέμους τους οι καπιταλιστές αρπάζοντας πλούτο τον πλουτο της πατρίδας τους, μάνες και παιδιά πουλώντας τους στα σκλαβοπάζαρα που ακούν στα όνομα καπιταλισμός, κέρδος, εκμετάλλευση, πόλεμος, βαρβαρότητα.

Αν νοιάζονται οι καπιταλιστές για Ειρήνη τους, νοιάζονται  γιατί τα κέρδη τους προέκυψαν από την βία της Ειρήνης τους, από τις νέες αγορές και το ξαναμοίρασα του κόσμου.

 Η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ και η ΕΕΔΥΕ, σε αυτές τις εποχές της βαρβαρότητας του πολέμου, εκφράζουν την ανησυχία τους και παράλληλα καλούν τους εικαστικούς που κατοικούν, εργάζονται ή διαμένουν τους καλοκαιρινούς μήνες στη Σαλαμίνα, να εκφράσουν με το καλλιτεχνικό έργο τους, την δική τους ανησυχία,  την αγωνία και την αλληλεγγύη στους πολύπαθους λαούς της Μεσογείου και της Μέσης Ανατολής.

 Η τέχνη έχει δύναμη και αποτελεί όπλο ισχυρότερο, από όλα τα όπλα των ιμπεριαλιστών μαζί. Η τέχνη ευαισθητοποιεί, συνεγείρει και αφυπνίζει συνειδήσεις, ικανές να ανατρέψουν τους πολεμικούς σχεδιασμούς σε  ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις στην περιοχή

Η τέχνη, έχει την δύναμη μαζί με το φιλειρηνικό κίνημα να επιβάλουν την απεμπλοκή της χώρας από το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, ανατρέποντας τους πολεμικούς σχεδιασμούς για το ξαναμοίρασα των αγορών.

Οι ακτές της Μεσογείου θέλουν τους λαούς μονιασμένους, να ζουν και να δουλεύουν ελεύθεροι από κάθε κυρίαρχο δυνάστη και θα το πετύχουν συντονισμένοι και αλληλέγγυοι σε ένα αγώνα για την φιλία και την ειρήνη μόνο

 

Αγαπητοί φίλοι και φίλες

Στην τέχνη η μορφή και το περιεχόμενο συλλειτουργεί. Η ποίηση, η ζωγραφική, η γλυπτική, η χαρακτική, σε ένα αγώνα για την ειρήνη και την αξιοπρέπεια του ανθρώπου συντάσσονται και απαντούν με έργο.

Στα πλαίσια της έκθεσης εικαστικών που κατοικούν, εργάζονται, κατάγονται, ή διαμένουν τους καλοκαιρινούς μήνες στη Σαλαμίνα, η ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑ & η ΕΕΔΥΕ που διοργανώνουν στη Σαλαμίνα με τίτλο: «Μια ζωγραφιά για την Ειρήνη, ένα φιλί για τη ζωή», επιλέξαμε ποιητές από την Ελλάδα και της χώρες της Μεσογείου, οι οποίοι με το έργο τους, την στάση τους, τη ζωή τους υπερασπιστήκαν την ανθρωπιά, την αξιοπρέπεια την ειρήνη και την ζωή των λαών του τόπου τους, ως σημείο αναφοράς των εικαστικών σας προσεγγίσεων, εμπνευσμένη από το έργο των ποιητών.

 

Ελλάδα: Τάσος Λειβαδίτης « Αν θες να λέγεσαι άνθρωπος» , Γιάννης Ρίτσος «Οδοιπορώ για την Ειρήνη Νίκος Καββαδίας: Federico Garcia Lorca”, “Fata Morgana”, Οδυσσέας Ελύτης: «Μικρή Πράσινη Θάλασσa», «Το μονόγραμμα», Κώστας Βάρναλης: «Η μπαλάντα του Κυρ Μέντιου»,  “Να σ’ αγναντεύω, θάλασσα”, Γιώργος Σεφέρης: «Εδώ τελειώνουν τα έργα της θάλασσας», «Η θάλασσα», Ιωάννης Σπηλιόπουλος: «Ελευθερία», Τουρκία : Αζίζ Νεσίν  «Σώπα, μη μιλάς», Ναζίμ Χικμέτ: «Η πιο όμορφη θάλασσα», Αίγυπτο: Χάλεντ Ραούφ «Εμένα, για πατρίδες μη με ρωτάτε» Παλαιστίνη: Μαχμούντ Νταρουίς «Τα τριαντάφυλλα και το λεξικό», Συρία: Μωχάμετ Μαγούτ «Ο φόβος του ταχυδρόμου», Λίβανος Σάουκι Μπζίε «Το μουσείο των κεριών», Μαρόκο: Σάλεμ Χιμίς «Κάτι που κατονομάζω», Τυνησία: Μιλάντ Φαϊζά «Ένας ήσυχος αποχαιρετισμός»( αποσπάσματα), Ιταλία: Πιερ Πάολο Παζολίνι « Το έθνος μου», Γαλλία: Λουί Αραγκόν: «Τα μάτια της Εσάς»,

Ισπανία: Φεντερίκο Γκαρθία Λόρκα, «Άλλο Τραγούδι», Πορτογαλία: Ζοζέ Σαραμάγκου «Νέος άνθρωπος», Κύπρος: Κυριάκος Χαραλαμπίδης «Παιδί με μια φωτογραφία» Αλβανία: Βισάρ Ζητί: «Η δημοκρατία στη φύση»

 Καλούμε τους καλλιτέχνες  να συμμετέχουν στην έκθεση και  να εμπνευστούν από την ποίηση  και το έργο των ποιητών παράγοντας εικαστικό έργο ( Ζωγραφική , Χαρακτική, γλυπτική, φωτογραφία, κεραμική, ψηφιδωτό, video art,) δημιουργώντας  πραγματικό όπλο της Ειρήνης

 

Δηλώσεις συμμετοχής: μέχρι 20 Ιουνίου 2025

στο e-mail της ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΕΙΡΗΝΗΣ ΣΑΛΑΜΙΝΑΣ

ee.salaminas@gmail.com

Varelas_takis@hotmail.com

Συμμετοχή με 1 έργο

Διστάσεις έργου: maximum 100cm X 100 cm

Τρισδιάστατο: Βάση 60cm X 60cm

Τοποθέτηση: Σε περίπτωση γλυπτού, κεραμικού, η ψηφιδωτού οι βάσεις είναι των καλλιτεχνών

Μεταφορές: Τα έργα θα μεταφερθούν και θα επιστραφούν με ευθύνη και δαπάνη των δημιουργών.

Έκδοση Καταλόγου: Για τις ανάγκες της ψηφιακής έκδοσης του καταλόγου να σταλεί το έργο με αρχείο jpg, tif στα 300 dpi μέχρι τις 20 Ιουνίου 2025 στο οποίο θα αναγράφεται: Το όνομα του έργου, το όνομα του καλλιτέχνη, οι διαστάσεις και το υλικό

Ο χώρος, η παραλαβή και παράδοση των έργων θα ανακοινωθεί εν ενθέτω χρόνο, όπως και οι ημερομηνίες, της έκθεσης, και οι ώρες λειτουργείας της

 Παρακάτω επισυνάπτονται τα ποιήματα, όπως επίσης και link από μελοποιήσεις κάποιων ποιημάτων τους:

 

ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

https://www.youtube.com/watch?v=fo5o4VEaKBY

 

Αζίζ Νεσίν (1915-1995).

«Σώπα, μη μιλάς»

https://www.youtube.com/watch?v=WwkDvxYZGLg

 

Νικος Καβαδίας /fata morgana ; Μαριζα Κωχ

https://www.youtube.com/watch?v=UMlRsFQP9wk

 

Νικος Καβαδίας απαγγέλλει το FATA MORGKANA

https://www.youtube.com/watch?v=Ohjip6nc1UE

 

Νίκος Καβαδίας: Federico Garcia Lorca / Θ. Μικρούτσικος – Γ. Κουτρας

https://www.youtube.com/watch?v=VSFLM3PwLI4

 

Γιάννης Ρίτσος / Η ειρήνη / απαγγελία Γ. Ριτσος

https://www.youtube.com/watch?v=aT9i22owogI

 

Οδ. Ελύτης - Το Μονόγραμμα ~ απαγγελία Ιουλίτας Ηλιοπούλου - Μίκη Θεοδωράκη

https://www.youtube.com/watch?v=u09Zaog2bzM

 

Γ. ΣΕΦΕΡΗΣ,Ο ΣΤΡΑΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΙΝΟΣ ΣΤΗ ΝΕΚΡΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Διαβάζει ο Σεφέρης

https://www.youtube.com/watch?v=5wiuZiBtHyQ

 

ΟΔΥΣΣΕΑ ΕΛΥΤΗ ΕΙΚΑΣΤΙΚΑ - ΜΙΚΡΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΘΑΛΑΣΣΑ

Μελοποιηση Δ. Λάγιος

https://www.youtube.com/watch?v=X2IUHJtEoDY

 

Ελύτης & Θεοδωράκης, Ανοίγω το στόμα μου (Μπιθικώτσης)

https://www.youtube.com/watch?v=a5q43i8MLRM

 

Εδώ τελειώνουν τα έργα της θάλασσας (Σεφέρης, Ανδριόπουλος, Ξυλούρης)

https://www.youtube.com/watch?v=bdNAjX1Tv60

 

Το Σπίτι κοντά στη Θάλασσα Γιώργος Σεφέρης

Απαγγέλει ο Γ. Σεφέρης

https://www.youtube.com/watch?v=xSg2D3ibb8g

 

Μάνος Λοϊζος - Η Πιο Όμορφη Θάλασσα

https://www.youtube.com/watch?v=86zl4oPzPpU

 

Μάνος Λοίζος - Όπως ο Κερέμ

(Nτοκουμέντο με τη φωνή του Ναζίμ Χικμέτ) μίξη με Μ. Λοϊζο

https://www.youtube.com/watch?v=oUxDBOP46Mg

 

 

Διαβατήριο - Passport -جواز سفر : Μαχμούντ Νταρουίς (Palestine)

 

https://www.youtube.com/watch?v=PFYLNAPWq1s

 

Υποσχέσεις της θύελλας - Promises of the storm - وعود من العاصفة: Μαχμούντ Νταρουίς (Palestine)

https://www.youtube.com/watch?v=vBL2iX-sGmQ

 

Πατέρα, Είμαι o Ιωσήφ - Father, I Am Joseph - أنا يوسف يا أبي:

Μαχμούντ Νταρουίς (Palestine)

https://www.youtube.com/watch?v=rZCgBK2pSOs

 

 

 

Επιλέξτε ένα ποίημα από τα παρακάτω και δημιουργήστε το εικαστικό σας έργο το οποίο να συλλειτουργεί με το ποίημα

 

ΕΛΛΑΔΑ / ΤΑΣΟΣ ΛΕΙΒΑΔΙΤΗΣ

«Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος»

 

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
δεν θα πάψεις ούτε στιγμή ν αγωνίζεσαι για την ειρήνη και
για το δίκαιο.
Θα βγείς στους δρόμους, θα φωνάξεις, τα χείλια σου θα
ματώσουν απ΄τις φωνές
το πρόσωπό σου θα ματώσει από τις σφαίρες – μα ούτε βήμα πίσω.
Κάθε κραυγή σου μια πετριά στα τζάμια των πολεμοκάπηλων
Κάθε χειρονομία σου σα να γκρεμίζει την αδικία.
Και πρόσεξε: μη ξεχαστείς ούτε στιγμή.
Έτσι λίγο να θυμηθείς τα παιδικά σου χρόνια
αφήνεις χιλιάδες παιδιά να κομματιάζονται την ώρα που παίζουν ανύποπτα στις
πολιτείες
μια στιγμή αν κοιτάξεις το ηλιοβασίλεμα
αύριο οι άνθρωποι θα χάνουνται στη νύχτα του πολέμου
έτσι και σταματήσεις μια στιγμή να ονειρευτείς
εκατομμύρια ανθρώπινα όνειρα θα γίνουν στάχτη κάτω από τις οβίδες.
Δεν έχεις καιρό
δεν έχεις καιρό για τον εαυτό σου
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί ν΄αφήσεις τη μάνα σου, την αγαπημένη
ή το παιδί σου.
Δε θα διστάσεις.
Θ΄απαρνηθείς τη λάμπα σου και το ψωμί σου
Θ΄απαρνηθείς τη βραδινή ξεκούραση στο σπιτικό κατώφλι
για τον τραχύ δρόμο που πάει στο αύριο.
Μπροστά σε τίποτα δε θα δειλιάσεις κι ούτε θα φοβηθείς.
Το ξέρω, είναι όμορφο ν΄ακούς μια φυσαρμόνικα το βράδυ,
να κοιτάς έν΄ άστρο, να ονειρεύεσαι
είναι όμορφο σκυμμένος πάνω απ΄το κόκκινο στόμα της αγάπης σου
Να την ακούς να σου λέει τα όνειρα της για το μέλλον.
Μα εσύ πρέπει να τ΄αποχαιρετήσεις όλ΄αυτά και να ξεκινήσεις
γιατί εσύ είσαι υπεύθυνος για όλες τις φυσαρμόνικες του κόσμου,
για όλα τ΄άστρα, για όλες τις λάμπες και
για όλα τα όνειρα
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
μπορεί να χρειαστεί να σε κλείσουν φυλακή για είκοσι ή
και περισσότερα χρόνια
μα εσύ και μες στη φυλακή θα θυμάσαι πάντοτε την άνοιξη,
τη μάνα σου και τον κόσμο.
Εσύ και μες απ΄ το τετραγωνικό μέτρο του κελλιού σου
θα συνεχίσεις τον δρόμο σου πάνω στη γη .
Κι΄ όταν μες στην απέραντη σιωπή, τη νύχτα
θα χτυπάς τον τοίχο του κελλιού σου με το δάχτυλο
απ΄τ΄άλλο μέρος του τοίχου θα σου απαντάει η Ισπανία.
Εσύ, κι ας βλέπεις να περνάν τα χρόνια σου και ν΄ ασπρίζουν
τα μαλλιά σου
δε θα γερνάς.
Εσύ και μες στη φυλακή κάθε πρωί θα ξημερώνεσαι πιο νέος
Αφού όλο και νέοι αγώνες θ΄ αρχίζουνε στον κόσμο
αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος

Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος
θα πρέπει να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό.
Αποβραδίς στην απομόνωση θα γράψεις ένα μεγάλο τρυφερό
γράμμα στη μάνα σου
Θα γράψεις στον τοίχο την ημερομηνία, τ΄αρχικά του ονόματος σου και μια λέξη :
Ειρήνη
σα ναγραφες όλη την ιστορία της ζωής σου.
Να μπορείς να πεθάνεις ένα οποιοδήποτε πρωινό
να μπορείς να σταθείς μπροστά στα έξη ντουφέκια
σα να στεκόσουνα μπροστά σ΄ολάκαιρο το μέλλον.
Να μπορείς, απάνω απτήν ομοβροντία που σε σκοτώνει
εσύ ν΄ακούς τα εκατομμύρια των απλών ανθρώπων που
τραγουδώντας πολεμάνε για την ειρήνη.
Αν θέλεις να λέγεσαι άνθρωπος.

 

ΓΙΑΝΝΗΣ ΡΙΤΣΟΣ,  / [ΟΔΟΙΠΟΡΩ] (Απόσπασμα)

 

Δε φτάνει ν’ αγαπάμε την Ειρήνη και τον Άνθρωπο.

Πρέπει ν’ αγωνιζόμαστε γι’ αυτόν.

Είμαι ένας από την ατέλειωτη στρατιά που ζώνει τον κόσμο.

Οδοιπορώ για να ενώσω κι εγώ τη θέλησή μου με τη θέληση όλων για

την Ειρήνη.

Και δε θα σταματήσω

πριν η Ειρήνη στεριώσει για πάντα σ’ ολόκληρη τη Γη.

Οδοιπορώ για τη βαθιά συνεννόηση ανθρώπου μ’ άνθρωπο,

οδοιπορώ για την πρόοδο, την ευτυχία, την ελευθερία του ανθρώπου,

οδοιπορώ για την αξιοπρέπεια του ανθρώπου που έμαθε να περπατάει,

ανάμεσα στ’ αστέρια,

οδοιπορώ για να στήσουμε τη σημαία της ειρηνικής γης πάνω

στ’ αστέρια,

 

 

ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΑΔΙΑΣ / FEDERICO GARCIA LORCA

 

Ανέμισες για μια στιγμή το μπολερό
και το βαθύ πορτοκαλί σου μεσοφόρι.
Αύγουστος ήτανε δεν ήτανε θαρρώ,
τότε που φεύγανε μπουλούκια οι Σταυροφόροι.

Παντιέρες πάγαιναν του ανέμου συνοδιά
και ξεκινούσαν οι γαλέρες του θανάτου.
Στο ρογοβύζι ανατριχιάζαν τα παιδιά
κι ο γέρος έλιαζε ακαμάτης, τ’ αχαμνά του.

Του ταύρου ο Πίκασσο ρουθούνιζε βαριά
και στα κουβέλια τότε σάπιζε το μέλι.
Τραβέρσο ανάποδο – πορεία προς το Βοριά.
Τράβα μπροστά -ξοπίσω εμείς- και μη σε μέλει.

Κάτου απ’ τον ήλιο αναγαλλιάζαν οι ελιές
και φύτρωναν μικροί σταυροί στα περιβόλια.
Τις νύχτες στέρφες απομέναν οι αγκαλιές
τότες που σ’ έφεραν, κατσίβελε, στη μπόλια.

Ατσίγγανε κι Αφέντη μου, με τι να σε στολίσω;
Φέρτε το μαυριτάνικο σκουτί το πορφυρό.
Στον τοίχο της Καισαριανής μας φέραν από πίσω
κι ίσα έν’ αντρίκειο ανάστημα ψηλώσαν το σωρό.

Κοπέλες απ’ το Δίστομο φέρτε νερό και ξίδι.
Κι απάνω στη φοράδα σου δεμένος σταυρωτά
σύρε για κείνο το στερνό στην Κόρδοβα ταξίδι,
μέσ’ απ’ τα διψασμένα της χωράφια τ’ ανοιχτά.

Βάρκα του βάλτου ανάστροφη, φτενή, δίχως καρένα.
Σύνεργα που σκουριάζουνε σε γύφτικη σπηλιά.
Σμάρι κοράκια να πετάν στην ερήμην αρένα
και στο χωριό να ουρλιάζουνε τη νύχτα εφτά σκυλιά.

 
ΝΙΚΟΣ ΚΑΒΒΑΔΙΑΣ / FATA MORGANA

Θα μεταλάβω με νερό θαλασσινό
στάλα τη στάλα συναγμένο απ’ το κορμί σου
σε τάσι αρχαίο, μπακιρένιο αλγερινό,
που κοινωνούσαν πειρατές πριν πολεμήσουν.

Στρείδι ωκεάνιο αρραβωνίζεται το φως.
Γεύση από φλούδι του ροδιού, στυφό κυδώνι
κι ο άρρητος τόνος, πιο πικρός και πιο στυφός,
που εναποθέτανε στα βάζα οι Καρχηδόνιοι.

Πανί δερμάτινο αλειμμένο με κερί,
οσμή από κέδρο, από λιβάνι, από βερνίκι,
όπως μυρίζει αμπάρι σε παλιό σκαρί
χτισμένο τότε στον Ευφράτη στη Φοινίκη.

Χόρτο ξανθό τρίποδο σκέπει μαντικό.
Κι ένα ποτάμι με ζεστή, λιωμένη πίσσα,
άγριο, ακαταμάχητο, απειλητικό,
ποτίζει τους αμαρτωλούς που σ’ αγαπήσαν.

Rosso romano, πορφυρό της Δαμασκός,
δόξα του κρύσταλλου, κρασί απ’ τη Σαντορίνη.
Ο ασκός να ρέει, κι ο Απόλλωνας βοσκός
να κολυμπάει τα βέλη του με διοσκορίνη.

Σκουριά πυρόχρωμη στις μίνες του Σινά.
Οι κάβες της Γερακινής και το Σταρτόνι.
Το επίχρισμα. Η άγια σκουριά που μας γεννά,
μας τρέφει, τρέφεται από μας, και μας σκοτώνει.

 

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ / «ΤΟ ΜΟΝΟΓΡΑΜΜΑ» 

 

Και κανείς κηπουρός δεν ευτύχησε σ’ άλλους καιρούς

Από τόσον χειμώνα κι από τόσους βοριάδες, μ’ ακούς
Να τινάξει λουλούδι, μόνο εμείς, μ’ ακούς
Μες στη μέση της θάλασσας
Από μόνο το θέλημα της αγάπης, μ’ ακούς
Ανεβάσαμε ολόκληρο νησί, μ’ ακούς
Με σπηλιές και με κάβους κι ανθισμένους γκρεμούς
Άκου, άκου
Ποιος μιλεί στα νερά και ποιος κλαίει – ακούς;

Ποιος γυρεύει τον άλλο, ποιος φωνάζει – ακούς;
Είμ’ εγώ που φωνάζω κι είμ’ εγώ που κλαίω, μ’ ακούς
Σ’ αγαπώ, σ’ αγαπώ, μ’ ακούς.

 

ΟΔΥΣΣΕΑΣ ΕΛΥΤΗΣ / «ΜΙΚΡΗ ΠΡΑΣΙΝΗ ΘΑΛΑΣΣΑ»

 

Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριῶ χρονῶ
Πού θά ‘θελα νά σέ υἱοθετήσω
Νά σέ στείλω σχολεῖο στήν Ἰωνία
Νά μάθεις μανταρίνι καί ἄψινθο

Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριῶ χρονῶ
Στό πυργάκι τοῦ φάρου τό καταμεσήμερο
Νά γυρίσεις τόν ἥλιο καί ν’ ἀκούσεις
Πῶς ἡ μοίρα ξεγίνεται καί πῶς
Ἀπό λόφο σέ λόφο συνεννοοῦνται

Ἀκόμα οἱ μακρινοί μας συγγενεῖς
Πού κρατοῦν τόν ἀέρα σάν ἀγάλματα
Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριῶ χρονῶ
Μέ τόν ἄσπρο γιακά καί τήν κορδέλα
Νά μπεῖς ἀπ’ τό παράθυρο στή Σμύρνη

Νά μοῦ ἀντιγράψεις τίς ἀντιφεγγιές στήν ὀροφή
Ἀπό τά Κυριελέησον καί τά Δόξα Σοι
Καί μέ λίγο Βοριά λίγο Λεβάντε
Κύμα το κύμα νά γυρίσεις πίσω
Μικρή πράσινη θάλασσα δεκατριῶ χρονῶ

Γιά νά σέ κοιμηθῶ παράνομα
Καί νά βρίσκω βαθιά στήν ἀγκαλιά σου
Κομμάτια πέτρες τά λόγια τῶν Θεῶν
Κομμάτια πέτρες τ’ ἀποσπάσματα τοῦ Ἡράκλειτου

 
 ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ / «ΝΑ Σ’ ΑΓΝΑΝΤΕΥΩ, ΘΑΛΑΣΣΑ»

 

Να σ’ αγναντεύω, θάλασσα,
να μη χορταίνω απ’ το βουνό ψηλά
στρωτή και καταγάλανη και μέσα να πλουταίνω
απ’ τα μαλάματά σου τα πολλά.

Να ναι χινοπωριάτικον απομεσήμερο,
όντας μετ’ άξαφνη νεροποντή
χυμάει μες απ’ τα σύνεφα θαμπωτικά γελώντας
ήλιος χωρίς μαντύ.

Να ταξιδεύουν στον αγέρα τα νησάκια,
οι κάβοι, τ’ ακρόγιαλα σαν μεταξένιοι αχνοί
και με τους γλάρους συνοδιά κάποτ’ ένα καράβι
ν’ ανοίγουν να το παίρνουν οι ουρανοί.
[…]

Έτσι να στέκω, θάλασσα, παντοτεινέ έρωτά μου
με μάτια να σε χαίρομαι θολά
και να ναι τα μελλούμενα στην άπλα σου μπροστά μου,
πίσω κι αλάργα βάσανα πολλά.

 

ΚΩΣΤΑΣ ΒΑΡΝΑΛΗΣ / Η ΜΠΑΛΑΝΤΑ ΤΟΥ ΚΥΡ ΜΕΝΤΙΟΥ

Δεν λυγάνε τα ξεράδια και πονάνε τα ρημάδια

Kούτσα μια και κούτσα δυο στης ζωής το ρημαδιό

Μεροδούλι ξενοδούλι δέρναν ούλοι οι αφέντες δούλοι

Oύλοι δούλοι αφεντικό και μ' αφήναν νηστικό

Kαι μ' αφήναν νηστικό.

 

Ανωχώρι κατωχώρι ανηφόρι κατηφόρι

Kαι με κάμα και βροχή ώσπου μου 'βγαινε η ψυχή

Είκοσι χρονώ γομάρι σήκωσα όλο το νταμάρι

Kι έχτισα στην εμπασιά του χωριού την εκκλησιά

Tου χωριού την εκκλησιά

 

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο

Aν ξυπνήσεις μονομιάς θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς

 

Και ζευγάρι με το βόδι άλλο μπόι κι άλλο πόδι

'Οργωνα στα ρέματα τ αφεντός τα στρέμματα

Και στον πόλεμο όλα για όλα κουβαλούσα πολυβόλα

Να σκοτώνονται οι λαοί για τ' αφέντη το φαΐ

Να σκοτώνονται οι λαοί για τ' αφέντη το φαΐ

 

Koίτα οι άλλοι έχουν κινήσει έχει η πλάση κοκκινίσει

'Αλλος ήλιος έχει βγει σ' άλλη θάλασσα άλλη γη

Άιντε θύμα άιντε ψώνιο άιντε σύμβολο αιώνιο

Aν ξυπνήσεις μονομιάς θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς

Θα 'ρθει ανάποδα ο ντουνιάς

 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ / «ΕΔΩ ΤΕΛΕΙΩΝΟΥΝ ΤΑ ΕΡΓΑ ΤΗΣ ΘΑΛΑΣΣΑΣ»

 

Εδώ τελειώνουν τα έργα της θάλασσας, τα έργα της αγάπης. 
Εκείνοι που κάποτε θα ζήσουν εδώ που τελειώνουμε 
αν τύχει και μαυρίσει στη μνήμη τους το αίμα και ξεχειλίσει 
ας μη μας ξεχάσουν, τις αδύναμες ψυχές μέσα στ’ ασφοδίλια.

Ας γυρίσουν προς το έρεβος τα κεφάλια των θυμάτων: 
Εμείς που τίποτα δεν είχαμε θα τους διδάξουμε τη γαλήνη. 
Ας μη μας ξεχάσουν.

 

 

ΓΙΩΡΓΟΣ ΣΕΦΕΡΗΣ / «Η ΘΑΛΑΣΣΑ»

 

Η θάλασσα, πώς έγινε έτσι η θάλασσα;
Άργησα χρόνια στα βουνά
με τύφλωσαν οι πυγολαμπίδες
Τώρα σε τούτο τ’ ακρογιάλι περιμένω
ν’ αράξει ένας άνθρωπος
ένα υπόλειμμα, μια σχεδία

Μα μπορεί να κακοφορμίσει η θάλασσα
Ένα δελφίνι την έσκισε μια φορά
κι ακόμη μια φορά
η άκρη του φτερού ενός γλάρου

Κι όμως ήταν γλυκό το κύμα
όπου έπεφτα παιδί και κολυμπούσα
κι ακόμη σαν ήμουν παλληκάρι
καθώς έψαχνα σχήματα στα βότσαλα, 
γυρεύοντας ρυθμούς, 
μου μίλησε ο Θαλασσινός Γέρος:
"Εγώ είμαι ο τόπος σου
ίσως να μην είμαι κανείς
αλλά μπορώ να γίνω αυτό που θέλεις"

 

 

ΙΩΑΝΝΗΣ ΣΠΗΛΙΩΠΠΟΥΛΟΣ / ΞΕΝΙΤΕΜΕΝΟΣ ΣΤΗΝ ΠΑΤΡΙΔΑ ΜΟΥ

 

Έχασα από τα μάτια μου, το φως που πρωτοείδα.

Έχασα από τα μάτια μου, το σχήμα της μανούλας.

Θαρρείς πως με κηδέψανε, στο μνήμα ζωντανό.

Κι έχω τον πόνο μου κλειστό, κι όλο μονολογώ.

Θαρρώ πως βρίσκονται μακρά, μακρά εις το χωριό μου.

Μ΄ ακούω αντίλαλο βαθιά, στα σωθικά της ρεματιάς.

Ναι! Εκεί ΄ναι τα τροκάνια.

 

Αγαπημένο μου χωριό, βρίσκομαι μακριά σου.

Ακούω το γάργαρο νερό, θυμάμαι τη φλογέρα.

Αλήθεια! Τι αντιλαλιά.

Μην φεύγεις, μ΄ αφήνεις.

Θέλω στην μνήμη μου εδώ, ν΄ακούω μελωδίες.

Αντίλαλέ μου σιγανέ, του γάργαρου νερού.

Εκεί στο πελαγόδενδρο, ακούω ένα τραγούδι.

Είναι τραγούδι ξενιτιάς, τραγούδι κοπελιάς αγνής

και λυγερής, που τραγουδάει τη λήθη.

-Σ’ ακούω, κι ας είσαι μακριά καλέ ξενιτεμένε.

 

Στέλνω τραγούδι του χωριού να ζεσταθεί η ψυχή σου.

-Νά ‘ξερες πόσοι αντίλαλοι, πέρασαν εδώ μέσα.

Χωρίς ρυθμό, μα με καημό, που καίνε την ψυχή μου.

Τάχα, θα φύγει το κακό;

Θα φύγει η αντάρα;

Θα πάει στη ράχη την ψηλή, αυγερινό να ειδεί;

Ναι! Ειν’ ο αυγερινός εκεί μαζί με τον φλογερατζή.

Τραγούδια και καημούς να ειπεί για τους αποδιωγμένους.

 

ΤΟΥΡΚΙΑ /ΑΖΙΖ ΝΕΣΙΝ «ΣΩΠΑ, ΜΗ ΜΙΛΑΣ»

 

Σώπα, μη μιλάς, είναι ντροπή
κοψ’ τη φωνή σου, σώπασε
κι επιτέλουςαν ο λόγος είναι άργυρος
η σιωπή είναι χρυσός.

Τα πρώτα λόγια, οι πρώτες λέξεις
που άκουσα από παιδί 
έκλαιγα, γέλαγα, έπαιζα
μου έλεγαν: «Σώπα».

 

Στο σχολείο μου έκρυψαν την αλήθεια τη μισή
και μου έλεγαν: «Εσένα τι σε νοιάζει; Σώπα!»
Με φιλούσε το πρώτο αγόρι
που ερωτεύτηκα και μου έλεγε:
«Κοίτα, μην πεις τίποτα, και σώπα!».

 

Κοψ’ τη φωνή σου, μη μιλάς, σώπαινε.
Κι αυτό βάστηξε μέχρι τα είκοσί μου χρόνια.
Ο λόγος του μεγάλου, η σιωπή του μικρού.

Έβλεπα αίματα στα πεζοδρόμια 
«Τι σε νοιάζει, μου έλεγαν,
θα βρεις το μπελά σου, τσιμουδιά, σώπα».

 

Αργότερα φώναζαν οι προϊστάμενοι:
«Μη χώνεις τη μύτη σου παντού,
κάνε πως δεν καταλαβαίνεις και σώπα».

Παντρεύτηκα κι έκανα παιδιά και τα έμαθα να σωπαίνουν.
Ο άντρας μου ήταν τίμιος κι εργατικός
κι ήξερε να σωπαίνει.
Είχε μάνα συνετή που του έλεγε «σώπα».

Στα χρόνια τα δίσεχτα οι γείτονες με συμβούλευαν:
«Μην ανακατεύεσαι, πες πως δεν είδες τίποτα και σώπα».
Μπορεί να μην είχαμε με δαύτους γνωριμία ζηλευτή 
μας ένωνε όμως το «σώπα».

 

Σώπα ο ένας, σώπα ο άλλος, σώπα οι επάνω, σώπα οι κάτω,
σώπα όλη η πολυκατοικία και όλο το τετράγωνο.
Σώπα οι δρόμοι οι κάθετοι κι οι δρόμοι οι παράλληλοι.
Κατάπιαμε τη γλώσσα μας.
Στόμα έχουμε και μιλιά δεν έχουμε.
Φτιάξαμε το σύλλογο του «σώπα»,
και μαζευτήκαμε πολλοί,
μια πολιτεία ολόκληρη, μια δύναμη μεγάλη
αλλά μουγκή!

Πετύχαμε πολλά και φτάσαμε ψηλά, μας δώσανε και παράσημα
κι όλα πολύ εύκολα, μόνο με το «σώπα».
Μεγάλη τέχνη αυτό το «σώπα».
Μάθε το στα παιδιά σου, στη γυναίκα σου και στην πεθερά σου
κι αν νιώθεις την ανάγκη να μιλήσεις, ξερίζωσε τη γλώσσα σου
και καν’ την να σωπάσει.
Κοψ’ τη σύρριζα.
Πέταξε την στα σκυλιά.
Το μόνο άχρηστο όργανο απ’ τη στιγμή
που δεν το μεταχειρίζεσαι σωστά.
Δεν θα έχεις έτσι εφιάλτες, τύψεις κι αμφιβολίες.
Δεν θα ντρέπεσαι τα παιδιά σου
και θα γλιτώσεις απ’ το βραχνά
να μιλάς χωρίς να μιλάς
να λες «έχετε δίκιο, είμαι με σας».

 

Αχ, πόσο θα ήθελα να μιλήσω ο κερατάς 
και δεν θα μιλάς,θα γίνεις φαφλατάς,
θα σαλιαρίζεις αντί να μιλάς.
Κόψε τη γλώσσα σου, κοψ’ την αμέσως.
Δεν έχεις περιθώρια. Γίνε μουγκός.
Αφού δε θα μιλήσεις, καλύτερα να το τολμήσεις 
κόψε τη γλώσσα σου.

Για να είσαι τουλάχιστον σωστός 
στα σχέδια και τα όνειρά μου
ανάμεσα σε λυγμούς και παροξυσμούς
κρατώ τη γλώσσα μου
γιατί νομίζω πως θα έρθει η στιγμή
που δε θ’ αντέξω 
και θα ξεσπάσω
και δε θα φοβηθώ 
και θα ελπίζω
και κάθε στιγμή το λαρύγγι μου θα γεμίζω
μ’ έναν φθόγγο
μ’ ένα τραύλισμα
με μια κραυγή
που θα μου λέει:
ΜΙΛΑ !

 

 

 

ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ / «Η ΠΙΟ ΟΜΟΡΦΗ ΘΑΛΑΣΣΑ»

 

Να γελάσεις απ’ τα βάθη των χρυσών σου ματιών

είμαστε μες στο δικό μας κόσμο

Η πιο όμορφη θάλασσα

είναι αυτή που δεν έχουμε ακόμα ταξιδέψει

Τα πιο όμορφα παιδιά δεν έχουν μεγαλώσει ακόμα

Τις πιο όμορφες μέρες μας

δεν τις έχουμε ζήσει ακόμα

Κι αυτό που θέλω να σου πω

το πιο όμορφο απ’ όλα,

δε στο ‘χω πει ακόμα».

 

ΝΑΖΙΜ ΧΙΚΜΕΤ / «ΣΑΝ ΤΟΝ ΚΕΡΕΜ»

 

Είναι βαρύς ο αγέρας σαν μολύβι

Φωνάζω, φωνάζω, φωνάζω

Ελάτε γρήγορα σας φωνάζω

Να λειώσουμε το μολύβι

Κάποιος μου λέει

 

Φωτιά θα πάρεις απ' την ίδια σου φωνή

Θα γίνεις στάχτη Στάχτη σαν τον Κερέμ

Που κάηκε απ' τον έρωτά του

Και εγώ του λέω

 

Ας καώ, ας γίνω στάχτη σαν τον Κερέμ

Αν δεν καώ εγώ

Αν δεν καείς εσύ

Αν δεν καούμε εμείς

Πώς θα γενούν τα σκοτάδια λάμψη

 

ΑΙΓΥΠΤΟΣ / ΧΑΛΕΝΤ ΡΑΟΥΦ (1974), 

 

Εμένα,

για πατρίδες μη με ρωτάτε

Ταξιδιώτης είμαι

μα Ιθάκη δεν έχω

Ξέρω μονάχα μιαν Αλεξάνδρεια

που κάποτε μου χάρισε το ταξίδι

Και μ’ έδιωξε

Ύστερα,

άνοιξαν πύλες και θάλασσες

κι έφυγα

ΕΜΕΝΑ,

μήτε γι’ αγάπη μήτε για νοσταλγία

Μη μου μιλάτε

 

 

ΤΥΝΗΣΙΑ / ΜΙΛΑΝΤ ΦΑΪΖΑ

«Ένας ήσυχος αποχαιρετισμός» (αποσπάσματα)

Δε στράφηκε προς το μέρος του, 
ούτε του άπλωσε το χέρι.
Δεν τον ρώτησε πού μένει,
ούτε ζήτησε την ηλεκτρονική του διεύθυνση.
Ψέλλισε απλώς ένα «αντίο»
και τράβηξε προς το σπίτι του,
το μακρινό εκείνο σπίτι
πέρα μακριά στο δάσος
ανάμεσα στα ψηλά κλαδιά,
στο συναπάντημα άλλων ουρανών
με μεγαλύτερο μυστήριο, 
σαν το χρώμα των πρώτων λέξεων 
που προφέρουν τα χείλη ενός μικρού παιδιού.

***
Δε μετάνιωσε που χώρισαν οι δρόμοι τους
ούτε που δε θα τον ξανάβλεπε ο ήλιος.
Τι κι αν ο άνεμος δεν αγγίξει πάλι το δέντρο
που γέρνει στο παράθυρο
του παλιού σπιτιού.
Για χάρη εκείνου άφησε τους δρόμους,
πριν από ένα χρόνο 
και κρύφτηκε στο δάσος που τόσο καλά γνώριζε.
Τι κι αν έχασαν οι λέξεις τον βαθύτερο ήχο τους, 
όταν έκλαψε. 
Κλαίει κι είναι σαν να κλαίει μαζί με το τραγούδι
των ψαράδων που ψαρεύουν στο ποτάμι,
Σαν να γεμίζει τους χιονισμένους δρόμους με δέντρα αειθαλή.

ΜΑΡΟΚΟ / ΣΑΛΕΜ ΧΙΜΙΣ

«Κάτι που κατονομάζω»

Υπάρχει κάτι που αποκαλώ
η διαφθορά των φίλων!
Τα πρόσωπα της διαφθοράς είναι πολλά
αλλά η αιτία είναι πάντα η ίδια: 
Είναι η υπερχείλιση του εγώ που προσελκύεται 
από τη ψευδαίσθηση της εξουσίας 
και την εξουσία της ψευδαίσθησης.

 

ΛΙΒΑΝΟΣ / ΣΑΟΥΚΙ ΜΠΖΙΕ

«Το μουσείο των κεριών»

Εκεί όπου ανατέλλει ο ήλιος των βασιλέων
Λιώνουν τα κεριά που μοιάζουν στους ανθρώπους
Ο κόσμος φανερώνεται στους τυράννους αυτού του κόσμου
Σερβίρονται σαν σε ένα πιάτο γεμάτο δάκρυα
Για να μοιραστούν οι άνθρωποι τη θλίψη τους ισόνομα.
Κι όταν δύσει ο ήλιος
Και στη γη ξεσπά κάτι σαν επανάσταση
Τότε τα κεριά γίνονται οι βασιλείς που φέρουν το ίδιο σχήμα με 
τους 
προγενέστερους τυράννους.
Και τότε λιώνουν οι βασιλείς.

 

 

ΣΥΡΙΑ / ΜΩΧΑΜΕΤ ΜΑΓΟΥΤ

 «Ο φόβος του ταχυδρόμου»

Φυλακισμένοι κάθε πόλης
στείλτε όσο έχετε
από τρόμο, κλάμα και αγανάκτηση.
Ψαράδες κάθε ακτής
στείλτε όσο έχετε
από άδεια δίχτυα και ζαλάδα της θάλασσας.

Αγρότες κάθε γης
στείλτε όσο έχετε
από λουλούδια και παλιά κουρέλια
όλα τα στήθια που σκίστηκαν
όλες τις κοιλιές που αφανίστηκαν
όλα τα νύχια που βγάλθηκαν
στη διεύθυνσή μου…σ’ οποιοδήποτε καφενείο
σ’ οποιοδήποτε δρόμο του κόσμου.

Επειδή ετοιμάζω τώρα ένα «μεγάλο γράμμα»
για το ανθρώπινο βάσανο
να το στείλω στον θεό
μόλις υπογραφτεί απ΄ τα χείλια των πεινασμένων
και τα βλέφαρα των λυπημένων.
όμως βασανισμένοι κάθε περιοχής
πολύ φοβάμαι
μην είναι ο θεός «αγράμματος».

 

 

ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗ / ΜΑΧΜΟΥΝΤ ΝΤΑΡΟΥΙΣ

«Τα τριαντάφυλλα και το λεξικό»

Ας είναι…
οφείλω να’χω…
ο ποιητής οφείλει να’χει νέο ποτό
και νέους ύμνους.
Εγώ κουβαλάω το κλειδί των μύθων και τα ίχνη των δούλων
περνάω γαλαρίες από λιβάνι,
πιπέρι και παλιό καλοκαίρι
βλέπω την ιστορία στη μορφή ενός γέρου
που παίζει τάβλι και ρουφάει τα’ αστέρια
θυμάται το σπήλαιο του Χιρά και το σπίτι της Αράχνης.

Ας είναι…
οφείλω ν’ αρνηθώ το θάνατο
παρ΄όλο που οι μύθοι μου πεθαίνουν
ψάχνω μες στα ερείπια να βρω φως και νέα ποίηση.
Αχ…το κατάλαβες από καιρό
ότι το γράμμα μέσα στο λεξικό είναι τεμπέλικο.
Πώς ζούνε όλες αυτές οι λέξεις;
Και μεις ακόμα τις ταϊζουμε δάκρυα αναμνήσεων
και παρομοιώσεις…και ζάχαρη.

Ας είναι…
οφείλω ν’ αρνηθώ τα τριαντάφυλλα
που βγαίνουν απ’ το λεξικό ή από συλλογή ποιητική.

Τα τριαντάφυλλα φυτρώνουν στο χέρι του αγρότη

και στη γροθιά του εργάτη
τα τριαντάφυλλα φυτρώνουν στην πληγή του μαχητή
και στο μέτωπο του βράχου.

 

 

ΓΑΛΛΊΑ / ΛΟΥΙ ΑΡΑΓΚΟΝ

«Τα μάτια της Εσάς»

 

Τόσο βαθιά τα μάτια σου πόσκυψα να πιω πάνω

Κι είδα τους όλους ήλιους σ’ αυτά ν’ αντιφεγγούν

Και τους απελπισμένους να πέφτουν να πνιγούν

Τόσο βαθιά τα μάτια σου που εκεί τη μνήμη χάνω

 

Κάτω από σύννεφο πουλιών μουντός ωκεανός

Και φέξιμο ύστερα ουρανών στα μάτια σου ανεφέλων

Το θέρος κόβει σύννεφα στις ρόμπες των αγγέλων

Πάνω απ’ τα στάχυα ο ουρανός τόσο είναι γαλανός

 

Πασχίζει η αύρα του γλαυκού τα νέφη ν’ αλαφιάσει

Τα μάτια σου πιο διάφανα στο δάκρυ τους υγρά

Που κι ο ουρανός ο απόβροχος ζηλιάρης τα τηρά

Γαλάζιο τόσο το γυαλί στο μέρος πόχει σπάσει

 

Μάνα των εφτά βάσανων σελαγισμέ μου υγρέ

Εφτά ρομφαίες πέρασαν το πρίσμα των χρωμάτων

Οι ωραίες μέρες έχουνε πικρό το χάραμά των

Η μελανόστικτη ίριδα στα μαύρα είναι πιο μπλε

 

Τα πονεμένα μάτια σου ρήγμα διπλό ανοιγμένο

Απ’ όπου μεταγίνεται το θαύμα σαν μεμιάς

Οι Μάγοι οι τρεις αντίκρισαν με χτύπο της καρδιάς

Το φόρεμα της Παναγιάς στη φάτνη κρεμασμένο

 

Λόγια στου Μάη τη μουσική και στον πολύ καημό

Θα ’φτανε κι ένα μοναχό στόμα να δώσει πλέρια

Μονάχα ένα άπειρο στενό και θα ’πρεπαν στ’ αστέρια

Τα μάτια σου με των Διδύμων τον αστερισμό

 

Ούτε παιδί που εκστατικό θαυμάζει ωραίες εικόνες

Δε στήνει μάτια σαν κι εσέ μεγάλα φωτερά

Δεν ξέρω αν λες και ψέματα σα γίνονται γλαρά

Άγριες θαρρείς απ’ τη βροχή κι ανοίγονται ανεμώνες

 

Να κρύβονται άραγε αστραπές μες στη λεβάντα αυτή

Που εντόμων μέσα της σφοδρός ερωτισμός ανάφτει

Στων διαττόντων πιάστηκα το δίχτυ σαν το ναύτη

Μεσαύγουστο από κύματα πόχει άξαφνα αρπαχτεί

 

Τράβηξα αυτό το ράδιο από ουρανίτη ουσία

Τα δάχτυλά μου καίγοντας σ’ απρόσιτη φωτιά

Κοντά μου είσαι παράδεισε κι ωστόσο είσαι μακριά

Περού μου είναι τα μάτια σου Γολκόνδη μου κι Ινδία

 

Κι ήρθε ένα βράδυ που το σύμπαν έγινε κομμάτια

Σε βράχους που τους κόρωσαν οι ναυαγοί μα εγώ

Πάνω απ’ τη θάλασσα έβλεπα ζευγάρι λαμπερό

Τα μάτια της Έλσας τα μάτια της Έλσας τα μάτια

 

 

ΙΤΑΛΙΑ / ΠΙΕΡ ΠΑΟΛΟ ΠΑΖΟΛΙΝΙ

« Το έθνος μου»

 

Ούτε λαός αραβικός, ούτε λαός βαλκανικός, ούτε λαός αρχαίος
μα έθνος ζωντανό, έθνος ευρωπαϊκό:
και τι είσαι;

Γη των δούλων, των πεινασμένων, των διεφθαρμένων ηγετών
δουλοπάροικων, νομαρχών αντιδραστικών,
δικηγορίσκων πασαλειμμένοι με μπριγιαντίνη και πόδια βρώμικα
φιλελεύθερων λειτουργών, θρασίμια όπως οι φαρισαίοι θείοι,
ένα στρατόπεδο, ένα εργαστήρι, μια ελεύθερη παραλία, ένα πορνείο!
Εκατομμύρια μικροαστών, όπως τα εκατομμύρια των γουρουνιών
βόσκουν σπρώχνοντας κάτω από τα άθικτα αρχοντικά
ανάμεσα στις ξεβαμμένες πια αποικιακές κατοικίες, όπως οι εκκλησίες.
Ακριβώς επειδή υπήρξες, δεν υπάρχεις πια,
ακριβώς επειδή ήσουν συνείδηση τώρα είσαι ασυνείδητη.
Και μόνο επειδή είσαι καθολική, δεν μπορείς να σκεφτείς
πως το δικό σου κακό είναι κάθε κακό: ενοχή κάθε κακού.
Βούλιαξε στην ωραία σου θάλασσα, κι ελευθέρωσε τον κόσμο.

 

 

 

 

 

ΙΣΠΑΝΙΑ / ΦΕΝΤΕΡΙΚΟ ΓΚΑΡΘΙΑ ΛΟΡΚΑ

«Άλλο Τραγούδι»

 

Έσβησε τ’ όνειρο για πάντα!
Στη βροχερή τη νύχτα
μαθαίνει η καρδιά μου
την τραγωδία τη φθινοπωρινή
που τα δέντρα αργοστάζουν

Και μες στη γλυκιά θλίψη
του τοπίου που πεθαίνει
κοπήκανε οι φωνές μου
Έσβησε το όνειρο για πάντα.
Για πάντα! Θεέ μου!
Κι όλο πέφτει το χιόνι
στον έρημο κάμπο
της ζωής μου,
κι η πλάνη
που πάει μακριά, φοβάται
μην παγώσει ή μην χαθεί

Πώς μου λέει το νερό
πως το όνειρο έσβησε για πάντα!
Είναι τ’ όνειρο απέραντο;
Η ομίχλη το κρατάει
κι η ομίχλη δεν είναι άλλο
παρά η κούραση μόνο του χιονιού.

Ο ρυθμός μου ολοένα τραγουδάει
πως το όνειρο έσβησε για πάντα
Και μες στο αχνό το βράδυ
μαθαίνει η καρδιά μου
την τραγωδία τη φθινοπωρινή
που τα δέντρα αργοστάζουν.

 

ΠΟΡΤΟΓΑΛΛΙΑ / ΖΟΖΕ ΣΑΡΑΜΑΓΚΟΥ
«Νέος άνθρωπος»

Πολιτισμικά, είναι πιο εύκολο να κινητοποιήσεις τους ανθρώπους προς τον πόλεμο παρά προς την ειρήνη. Στη διάρκεια της ιστορίας η Ανθρωπότητα πάντα θεωρούσε ότι ο πόλεμος είναι το πιο αποτελεσματικό μέσο επίλυσης συγκρούσεων , και πάντα όλοι όσοι κυβέρνησαν χρησιμοποίησαν τα σύντομα διαλείμματα ειρήνης για την προετοιμασία μελλοντικών πολέμων . Πάντα, για να ζήσουν αύριο ειρηνικά τα παιδιά, θυσιάζονται σήμερα οι γονείς...
        Αυτό λένε, αυτό γράφουν, αυτό μας κάνουν να πιστεύουμε, γιατί ξέρουμε πως ο άνθρωπος, παρ' ότι ιστορικά εκπαιδευμένος για τον πόλεμο , κουβαλά στην ψυχή του ένα διαρκή πόθο για ειρήνη. Γι' αυτό και χρησιμοποιείται ως μέσο ηθικού εκβιασμού από μέρους εκείνων που θέλουν τον πόλεμο , κανείς δεν θα τολμούσε να ομολογήσει πως κάνει πόλεμο για τον πόλεμο , ορκίζεται όμως πως κάνει πόλεμο για την ειρήνη. Γι' αυτό και καθημερινά και σε κάθε μέρος του κόσμου εξακολουθούν ακόμα να ξεκινούν άνθρωποι για τον πόλεμο, εξακολουθεί κι αυτός να πηγαίνει να τους καταστρέφει στα σπίτια τους.
       Μίλησα για πολιτισμό. Ενδεχομένως θα ήμουν πιο σαφής αν μιλούσα για πολιτιστική επανάσταση, κι ας ξέρουμε πως πρόκειται για φθαρμένη έκφραση , χαμένη πολλές φορές σε σχέδια που την κάνουν απάνθρωπη , καταναλωμένη σε αντιφάσεις , παραστρατημένη σε περιπέτειες που τελικά υπηρετούν συμφέροντα ριζικά αντίθετά της.
       Ωστόσο οι στοχασμοί αυτοί δεν υπήρξαν πάντα μάταιοι,  άνοιξαν χώρο, διεύρυναν ορίζοντες, αν και μου φαίνεται πως είναι πια καιρός να καταλάβουμε και να διακηρύξουμε πως η μοναδική επανάσταση που αξίζει να λέγεται έτσι , θα ήταν η επανάσταση της ειρήνης , εκείνη που θα μεταμόρφωνε τον εξασκημένο για τον πόλεμο άνθρωπο σε άνθρωπο εκπαιδευμένο για την ειρήνη, γιατί θα είχε εκπαιδευτεί με ειρήνη.
       Αυτή μάλιστα, θα ήταν η μεγάλη πνευματική, και επομένως πολιτισμική, επανάσταση της Ανθρωπότητας.
       Αυτός θα ήταν επιτέλους ο πολυθρύλητος νέος άνθρωπος.

 

 

ΚΥΠΡΟΣ / ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΧΑΡΑΛΑΜΠΙΔΗΣ

«Παιδί με μια φωτογραφία»

 

Παιδί με μια φωτογραφία στο χέρι
με μια φωτογραφία στα μάτια του βαθιά
και κρατημένη ανάποδα με κοίταζε.

 

Ο κόσμος γύρω του πολύς· κι αυτό
είχε στα μάτια του μικρή φωτογραφία,
στους ώμους του μεγάλη και αντίστροφα —
στα μάτια του μεγάλη, στους ώμους πιο μικρή,
στο χέρι του ακόμα πιο μικρή.

 

Ήταν ανάμεσα σε κόσμο με συνθήματα
και την κρατούσε ανάποδα· μου κακοφάνη.

Κοντά του πάω περνώντας πινακίδες
αγαπημένων είτε αψίδες και φωνές
που ’χαν παγώσει και δε σάλευε καμιά.

 

Έμοιαζε του πατέρα του η φωτογραφία.
Του τηνε γύρισα ίσια κι είδα πάλι
τον αγνοούμενο με το κεφάλι κάτω.

 

Όπως ο ρήγας, ο βαλές κι η ντάμα
ανάποδα ιδωμένοι βρίσκονται ίσια,
έτσι κι αυτός ο άντρας ιδωμένος ίσια
γυρίζει ανάποδα και σε κοιτάζει.

 

ΑΛΒΑΝΙΑ / ΒΙΣΑΡ ΖΙΤΙ

«Η δημοκρατία στη φύση»

 

Οι ρίζες της βροχής είναι στη θάλασσα.

Το προφίλ μου, το ξέρετε, είναι ο αγέρας.

Δε θέλω να είμαι μόνος
θέλω να περπατώ.

 

Εγώ δεν είμαι δέντρο ηλίθιο
με κλαδιά ανοιχτά.
Και μηλιά να ήμουνα
μόνο μήλα θα ’κανα.

 

Θέλω να πάω στο ποτάμι.

Τα χέρια μου είναι από πέτρα.

Όμως δεν είμαι βάθρο πέτρινο
που πάνω του στήνουν αγάλματα.
Πάνω μου δε σηκώνω άγαλμα κανένα.

 

Τώρα στο χώρο μου
μπρούμυτα ξάπλωσα,
τον καλπασμό του φλογισμένου αλόγου ακούω
με μάτια υγρά και χαίτη αέρινη. Στάσου!
Σαν να ψιθυρίζουν οι πεθαμένοι με τα φυτά
…οι πεθαμένοι σαν να μην πέθαναν
έτσι καθώς δεν έζησαν.

 

Το ξέρετε, εμείς είμαστε ένα με τη φύση.
Το δίκιο του ανθρώπου σαν τα κύματα.

 

………………………………………………………………

Σας ευχαριστούμε για την προσοχή σας

Ευελπιστούμε για την συμμετοχή σας με έργο σας. Στην διάθεση σας για πληρέστερη ενημέρωση.

Επισκεφθείτε το site της Επιτροπής Ειρήνης Σαλαμίνας https://epitropieirinis.blogspot.com/ στείλτε email ee.salaminas@gmail.com

 

 

Με εκτίμηση για την Επιτροπή Ειρήνης Σαλαμίνας

 

Βαρελάς Τάκης                                                   Μυρσίνη Πρεκετέ

Πρόεδρος                                                             Γραμματέας